Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) NR 1071/2009 z dnia 21 października 2009 r. reguluje dostęp do zawodu przewoźnika drogowego. Określa warunki jakie trzeba spełnić, aby wykonywać zawód przewoźnika drogowego.

Przedsiębiorcy wykonujący zawód przewoźnika drogowego muszą spełniać następujące wymogi:

1. posiadać rzeczywistą i stałą siedzibę w jednym z państw członkowskich,
2. cieszyć się dobrą reputacją,
3. posiadać odpowiednią zdolność finansową,
4. posiadać wymagane kompetencje zawodowe.

Co tak naprawdę oznacza dobra reputacja? Co się dzieje, gdy się ją utraci?

Dobra reputacja jest weryfikowana w trakcie ubiegania się o wydanie zezwolenia na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego. Do wniosku o udzielenie zezwolenia dołącza się informację z Krajowego Rejestru Karnego o niekaralności za przestępstwa w dziedzinach określonych w art. 6 ust. 1 lit. a rozporządzenia (WE) nr 1071/2009, dotyczącą następujących osób:

1. osoby będącej członkiem organu zarządzającego osoby prawnej, osoby zarządzającej spółką jawną, komandytową lub komandytowo-akcyjną,
2. osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą,
3. osoby zarządzającej transportem lub uprawnionej na podstawie umowy do wykonywania zadań zarządzającego transportem w imieniu przedsiębiorcy.

Dobra reputacja oznacza:

1. brak wyroków skazujących lub sankcji za popełnienie poważnych naruszeń w następujących dziedzinach: prawo handlowe, prawo upadłościowe, płace i warunki zatrudnienia w zawodzie, prawo o ruchu drogowym, odpowiedzialność zawodowa, handel ludźmi lub narkotykami. Ustawa o transporcie drogowym precyzuje katalog przestępstw umyślnych odpowiednimi artykułami z polskiego ustawodawstwa (np. są to naruszenia z Kodeksu Karnego, ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii). Katalog naruszeń opisany jest szczegółowo w ustawie o transporcie drogowym.
2. brak wyroków skazujących oraz brak sankcji za poważne naruszenia przepisów wspólnotowych dotyczących w szczególności:

• czasu prowadzenia pojazdu i odpoczynku kierowców, czasu pracy oraz instalacji i używania urządzeń kontrolnych,
• maksymalnej masy i wymiarów pojazdów użytkowych w ruchu międzynarodowym,
• kwalifikacji wstępnej i ustawicznego kształcenia kierowców,
• badań technicznych w celu dopuszczenia pojazdów użytkowych do ruchu, w tym obowiązkowych badań technicznych pojazdów silnikowych,
• dostępu do rynku międzynarodowych przewozów drogowych rzeczy lub dostępu do rynku przewozu drogowego osób,
• bezpieczeństwa w drogowym przewozie towarów niebezpiecznych,
• instalacji i używania ograniczników prędkości w niektórych rodzajach pojazdów,
• praw jazdy,
• dostępu do zawodu,
• transportu zwierząt.

Jeżeli zarządzający transportem lub przedsiębiorca transportowy zostali, w jednym lub kilku państwach członkowskich, skazani za popełnienie poważnego przestępstwa lub nałożono na nich sankcje za jedno z najpoważniejszych naruszeń przepisów wspólnotowych wymienionych powyżej, organ państwa członkowskiego w którym przedsiębiorca ma siedzibę, przeprowadza postępowanie administracyjne ws. utraty dobrej reputacji.

Przy dokonywaniu oceny dobrej reputacji organ bierze pod uwagę w szczególności:

1. czy liczba stwierdzonych naruszeń jest nieznaczna w stosunku do liczby kierowców zatrudnionych przez przedsiębiorcę bądź będących w jego dyspozycji oraz skali prowadzonych operacji transportowych,
2. czy istnieje możliwość poprawy sytuacji w przedsiębiorstwie, w tym czy w przedsiębiorstwie podjęto działania mające na celu wdrożenie prawidłowej dyscypliny pracy lub wdrożono procedury zapobiegające powstawaniu naruszeń obowiązków lub warunków przewozu drogowego,
3. interes społeczny kontynuacji działalności gospodarczej przez przedsiębiorcę, w szczególności jeżeli cofnięcie zezwolenia na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego spowodowałoby w znaczący sposób wzrost poziomu bezrobocia w miejscowości, gminie lub regionie,
4. opinię polskiej organizacji o zasięgu ogólnokrajowym zrzeszającej przewoźników drogowych, działającej od co najmniej 3 lat, której przedsiębiorca jest członkiem.

Organ w wyniku postępowania może zdecydować, że dobra reputacja pozostanie nienaruszona lub może wydać decyzję stwierdzającą utratę dobrej reputacji.

W przypadku wydania decyzji o zabraniu dobrej reputacji, wymóg dobrej reputacji nie jest spełniony a organ, zawiesza zezwolenie na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego – do czasu zastosowania środka rehabilitacyjnego, o którym mowa poniżej. Wykonywanie transportu drogowego w przypadku, gdy przedsiębiorcy zawieszono zezwolenie na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego, jest równoznaczne z wykonywaniem przewozu bez zezwolenia.

Przez środki rehabilitacyjne należy rozumieć:

1. zatarcie skazania za przestępstwa,
2. zatarcie skazania za wykroczenia stanowiące naruszenia,
3. upływ roku od dnia nałożenia grzywny w formie mandatu karnego za wykroczenia stanowiące naruszenia,
4. nałożone sankcje administracyjne za naruszenia staną się niebyłe,
5. upływ roku od dnia orzeczenia lub nałożenia prawomocnie kary za naruszenia.

Ponadto, organ, który udzielił zezwolenia na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego może w drodze decyzji administracyjnej stwierdzić niezdolność zarządzającego transportem do kierowania operacjami transportowymi. Dzieje się tak w następujących przypadkach:

1. jeżeli zarządzający transportem utracił dobrą reputację,
2. jeżeli wobec zarządzającego transportem wydano prawomocne orzeczenie zakazujące kierowania operacjami transportowymi.

W przypadku stwierdzenia niezdolności zarządzającego transportem do kierowania operacjami transportowymi, zarządzający jest obowiązany zwrócić, w terminie nie dłuższym niż 7 dni, certyfikat kompetencji zawodowych organowi, który udzielił zezwolenia na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego.

Zarządzającemu transportem uznanemu za niezdolnego do kierowania operacjami transportowymi przywraca się na jego wniosek zdolność do kierowania operacjami transportowymi, w drodze decyzji administracyjnej, po ustaniu przesłanek będących podstawą do stwierdzenia niezdolności do kierowania operacjami transportowymi. W przypadku przywrócenia zarządzającemu transportem zdolności do kierowania operacjami transportowymi, organ zwraca z urzędu certyfikat kompetencji zawodowych zarządzającemu.