Jeśli prowadzisz firmę transportową i posiadasz auto dostawcze, ciężarowe, busa lub autobus (o DMC powyżej 3,5 tony) Twój samochód musi zostać wyposażony w tachograf. Aby urządzenie to działało sprawnie i odpowiadało wymogom prawa – musi być przeprowadzana legalizacja tachografu. W tym artykule dowiesz się wszystkich najważniejszych informacji o tym na co należy zwrócić uwagę podczas kalibracji i legalizacji tachografów.

Czym jest tachograf?

Tachograf jest niewielkim urządzeniem cyfrowym z wyglądu przypominającym radio, zaopatrzony w wyświetlacz, przyciski do obsługi urządzenia, wejście na kartę kierowcy i niewielką drukarkę, montowany w kabinie konkretnego pojazdu.

W jakich pojazdach trzeba instalować tachografy?

Stosowanie tachografów jest obowiązkowe w samochodach ciężarowych o masie całkowitej powyżej 3,5 tony, busów (powyżej 9 osób, wliczając kierowcę) oraz autobusów turystycznych i międzymiastowych. Nie ma natomiast obowiązku instalacji tachografu w pojazdach rolniczych.

Jak działa tachograf i po co się go stosuje?

Tachograf pojazdu rejestruje szereg istotnych danych. Dane te są wykorzystywane między innymi do sprawdzania czasu jazdy i odpoczynku, rozliczania się kierowców z ich pracodawcami oraz służą do udowodnienia ewentualnych wykroczeń związanych np. z przekroczeniem prędkości. Informacje te muszą być dokładne i wiarygodne, w tym celu wykonujemy kalibrację.

Ponadto wszystkie systemy tachografu powinny zostać zabezpieczone plombą przed zewnętrznymi formami manipulacji. Z tego powodu rozporządzenia w sprawie zezwoleń na prowadzenie działalności w transporcie drogowym przewidują regularne kontrole i kalibracje tachografów. Przypominamy też, że montowanie jakichkolwiek urządzeń umożliwiających wyłączenie lub obejście tachografu jak również zewnętrzna manipulacja zagrożone są karą pozbawienia wolności.

Na czym polega legalizacja tachografu?

Legalizacja tachografu jest nieodzowna, aby potwierdzić prawidłowy przebieg kalibracji, która gwarantuje legalność i poprawne działanie urządzenia. Zgodnie z przepisami, pierwszej kalibracji należy dokonać do 14 dni od daty rejestracji pojazdu w którym ma zostać zamontowany tachograf, niezależnie od tego czy zakupiony samochód był nowy czy używany.

Co ile należy przeprowadzać kalibrację tachografu?

Legalizacja tachografu jest ważna przez okres 24 miesięcy. Każda kolejna kalibracja tachografu musi więc zostać powtórzona 2 lata później.

Czym grozi brak legalizacji tachografu?

Brak kalibracji tachografu oznacza w przypadku kontroli mandat ok. 200 zł dla kierowcy, a także zagrożony jest wszczęciem postępowania wobec firmy o nałożenie na nią kary grzywny do 1000 zł.

Osobie zarządzającej transportem, odpowiedzialnej za flotę pojazdów, właściwe ich użytkowanie oraz przeprowadzanie badań pojazdów i zamontowanych w nich urządzeń z peryferiami grozi kara grzywny w wysokości do 2000 złotych.

Czy da się uniknąć kary za brak legalizacji tachografu?

Wyjątkiem od kary jest sytuacja kiedy kalibracji nie przeprowadzono z uwagi na awarię samochodu, której nie można było wcześniej przewidzieć. Reguluje to art. 92c ust. 1 lit. a ustawy o transporcie drogowym. Czytamy w nim, że postępowanie w sprawie nałożenia kary pieniężnej wynikającej z braku legalizacji tachografu nie zostaje wszczęte (lub jest umorzone), jeśli:

Okoliczności sprawy i dowody wskazują, że podmiot wykonujący przewozy lub inne czynności związane z przewozem nie miał wpływu na powstanie naruszenia, a naruszenie nastąpiło wskutek zdarzeń i okoliczności, których podmiot nie mógł przewidzieć.

Należy zwrócić jednak uwagę, aby być w posiadaniu dokumentów, które to potwierdzają i w razie kontroli przedstawić je jako dowód. Natomiast po dokonaniu naprawy pojazdu należy niezwłocznie udać się do certyfikowanego warsztatu celem przeprowadzenia kalibracji.

Zwracamy uwagę, że obowiązek kontroli tachografu istnieje w zasadzie we wszystkich krajach członkowskich Unii Europejskiej. W przypadku jakichkolwiek wątpliwości policja oraz inspektorzy kontrolujący mają prawo nakładać surowe mandaty, które – w zależności od rodzaju naruszenia i kraju, w którym wykazano naruszenie – wynoszą od 100 do 5000 euro.

Czym jest kalibracja tachografu?

Kalibracja to nic innego, jak sprawdzenie znajdującego się na pokładzie auta urządzenia rejestrującego (tachografu). Sprawdza się m.in poprawność jego działania, dostosowanie do samochodu, aktualizacje oraz zapisane w pamięci parametry pojazdu. Są to parametry kalibracyjne takie jak: numer VRN (ang.Vehicle Registration Number – numer rejestracyjny pojazdu), numer VIN (ang.Vehicle Identification Number – numer nadwozia) i KOD rejestrującego Państwa Członkowskiego, współczynniki charakterystyki pojazdu (w, k, l), ustawienie ogranicznika prędkości (V),  bieżący czas (UTC), oraz rozmiar opon i bieżący stan licznika kilometrów.

Jak wspomnieliśmy, kalibrację czyli przegląd tachografu należy przeprowadzać co 2 lata.

Istnieją jednak przypadki, kiedy należy wykonać kalibrację tachografu wcześniej. Dotyczy to następujących zdarzeń:

• zmiana numeru rejestracyjnego auta,

• naprawa lub modyfikacja urządzenia bądź systemów kontrolnych,

• zmianie wielkości opon w pojeździe,

• uszkodzenia tabliczki legalizacyjnej umieszczanej przez serwis,

• uszkodzenie lub zerwanie plomb zabezpieczających,

• utrata tabliczki znamionowej tachografu,

• odchylenie czasu na tachografie o więcej niż 20 minut.

Kto i gdzie może kalibrować tachografy?

Legalizacja tachografu może zostać przeprowadzona jedynie w specjalistycznych i certyfikowanych serwisach. Po przeprowadzonej kalibracji pracownik warsztatu umieszcza na wewnętrznej stronie słupka po stronie kierowcy specjalną tabliczkę pomiarową zawierającą najważniejsze dane dotyczące tachografu, takie jak: data przeprowadzenia legalizacji, parametry urządzenia i nazwa firmy wykonującej badania.

Chciałbyś otworzyć swój własny punkt legalizacji tachografów? Sprawdź możliwości współpracy z nami! 

Ile kosztuje kalibracja tachografu?

Koszt usługi kalibracji urządzenia rejestrującego waha się pomiędzy 250-600 zł.

Czy pamięć tachografu zapisuje informacje dotyczące kalibracji?

Informacje dotyczące kalibracji są przechowywane w pamięci tachografu. Odczytać z niej można datę aktywacji urządzenia oraz pierwszej i pięciu ostatnich kalibracji (zaś w tachografach SMART do 20 ostatnich). Informacje te mogą być wykorzystane podczas kontroli w celu ustalenia, czy przestrzegane były okresy konserwacji w zakresie kalibracji.

Szkolenia z obsługi tachografów – zapraszamy na szkolenie do Trans Expert

Jeśli chcesz poznać funkcję i zasady rejestrowania czasu pracy na tachografie cyfrowym oraz jak poprawnie sczytywać dane z karty kierowcy to szkolenie jest dla Ciebie.

Posiadamy symulatory wszystkich dostępnych na rynku tachografów cyfrowych w tym tachografów SMART. Kurs trwa około 2 godziny, a termin szkolenia jest do ustalenia indywidualnie.

Więcej informacji o szkoleniu z tachografów

Tachograf – regulacje prawne

Polskie regulacje prawne

• Ustawa o tachografach (Ustawa z dnia 5 lipca 2018 r. o tachografach) 

• Rozporządzenie Ministra Przedsiębiorczości i Technologii z dnia 25 kwietnia 2019 r. w sprawie urządzeń niezbędnych do wykonywania instalacji, sprawdzania, przeglądów i napraw tachografów analogowych lub cyfrowych

• Rozporządzenie Ministra Przedsiębiorczości i Technologii z dnia 12 kwietnia 2019 r. w sprawie wysokości opłat za czynności organów administracji miar związane z tachografami

• Rozporządzenie Ministra Przedsiębiorczości i Technologii z dnia 22 marca 2019 r. w sprawie egzaminu z zakresu sprawdzania i przeglądów tachografów analogowych lub cyfrowych

• Rozporządzenie Ministra Przedsiębiorczości i Technologii z dnia 7 marca 2019 r. w sprawie zezwoleń na prowadzenie działalności w zakresie instalacji, sprawdzania, przeglądów lub napraw tachografów

• Rozporządzenie Ministra Przedsiębiorczości i Technologii z dnia 1 marca 2019 r. w sprawie wzoru certyfikatu technika warsztatu

• Rozporządzenie Ministra Przedsiębiorczości i Technologii z dnia 30 sierpnia 2018 r. w sprawie szkoleń dla techników warsztatu

• Rozporządzenie Ministra Przedsiębiorczości i Technologii z dnia 30 sierpnia 2018 r. w sprawie dodatkowych badań tachografu i doprowadzenia go do prawidłowego działania

• Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 17 października 2019 r. w sprawie kart do tachografów cyfrowych

Regulacje Unii Europejskiej

• ROZPORZĄDZENIE WYKONAWCZE KOMISJI (UE) 2016/799 z dnia 18 marca 2016 r. w sprawie wykonania rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 165/2014 ustanawiającego wymogi dotyczące budowy, sprawdzania, instalacji, użytkowania i naprawy tachografów oraz ich elementów składowych

• ROZPORZĄDZENIE wykonawcze Komisji (UE) 2018/502 z dnia 28 lutego 2018 r. zmieniające rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2016/799 ustanawiające wymogi dotyczące budowy, sprawdzania, instalacji, użytkowania i naprawy tachografów oraz ich elementów składowych