Co znajdziesz w tym artykule?

Kierowca na własnej działalności to osoba, która prowadzi działalność gospodarczą polegającą na świadczeniu usług transportowych jako kierowca pojazdu. Może to obejmować transport osób lub towarów w ramach wynajmu lub umów z klientami. Wyższe koszty zatrudnienia oraz nowe przepisy pakietu mobilności sprawiają, że coraz większa liczba kierowców rozważa opcję otwarcia jednoosobowej działalności gospodarczej.

Jak zatrudnić kierowcę na własnej działalności?

Samozatrudniony kierowca będzie zobligowany do zdobycia wszystkich niezbędnych licencji i uprawnień, które przewidują przepisy dotyczące transportu drogowego. Współpraca w ramach tzw. samozatrudnienia będzie oparta na umowie cywilnoprawnej. W takiej sytuacji kierowca będzie osobą prowadzącą działalność gospodarczą i będzie przewoźnikiem faktycznym.

Jakie są różnice między samozatrudnieniem, a umową o pracę?

Koszty

W przypadku samozatrudnienia nie dochodzi do nawiązania stosunku pracy. Dlatego największym atutem samozatrudnienia jest znaczne zmniejszenie wydatków do tych, jakie pracodawca musiałby ponieść przy zatrudnieniu na umowę o pracę. W ten sposób ograniczamy głównie wydatki na składki ZUS.

Delegacje

Kierowca pracujący na własnej działalności gospodarczej może wystawiać sobie delegacje  za przewozy krajowe. Dodatkowo za przewozy międzynarodowe może wyliczyć diety, które można wrzucić w koszty. Jeśli chodzi natomiast o rozliczenie płac zagranicznych – w takim przypadku podmiot zlecający przewóz towarów wypłaca koszty w formie faktury.

Odpowiedzialność

W myśl polskich przepisów prawa, kierowca prowadzący działalność na zasadzie samozatrudnienia jest uważany za przewoźnika. Oznacza to, że to na nim spoczywa pełna odpowiedzialność za wykonywane zadania transportowe. Dla samozatrudnionych kierowców oznacza to, że przejęcie odpowiedzialności cywilnej za szkody powstałe podczas transportu oraz odpowiedzialności materialnej za powierzony ładunek – reguluje to prawo przewozowe.

Kierowcy, którzy prowadzą własną firmę, są zobowiązani do przestrzegania tych samych regulacji dotyczących czasu pracy, co pracownicy zatrudnieni na etat. To oni są odpowiedzialni za wszelkie naruszenia przepisów związanych z tym aspektem prawa. Mają również obowiązek zadbania o całą dokumentację oraz wszystkie inne kwestie jest istotnym zadaniem, które obejmuje wiele różnych aspektów. Wymaga to między innymi prowadzenia rejestrów czasu pracy, przeglądów pojazdów oraz właściwego wykonywania zleceń.

Samozatrudniony kierowca nie posiada również prawa do płatnych urlopów wypoczynkowych czy płatnych nadgodzin. Dodatkowo, musi pamiętać również o opłaceniu okresowych badań lekarskich, wszelkich opłat drogowych oraz kosztów związanych z serwisowaniem pojazdów z własnej kieszeni.

Innym istotnym aspektem jest to, że kierowca, który wcześniej pracował dla jednej z firm transportowych i nagle zrezygnował z tej pracy, aby założyć własną działalność gospodarczą, jest zobowiązany do unikania świadczenia usług dla swojego poprzedniego pracodawcy przez okres 30 dni. Państwowa Inspekcja Pracy może monitorować ten okres karencji. Ma to na celu zapobieżenie próbom unikania stosunku pracy, ponieważ forma samozatrudnienia może być korzystniejsza zarówno dla obu stron.

Natomiast czas pracy samozatrudnionych kierowców podlega takim samym przepisom jak czas pracy kierowców etatowych.

Czy kierowca na własnej działalności ma obowiązek prowadzić ewidencję czasu pracy?

Jeśli firma transportowa powierza kierowcy prowadzącemu własną działalność gospodarczą zadanie świadczenia usługi transportu drogowego, musi postępować wobec niego w sposób analogiczny, jak w przypadku kierowcy zatrudnionego na podstawie umowy o pracę.

Zgodnie z przepisami to przedsiębiorstwo, które zleca przewóz, ma obowiązek prowadzenia ewidencji oraz jej przechowywania. Kierowca ma prawo do otrzymania duplikatu ewidencji czasu pracy i odpoczynku i przechowywać ją przez okres dwóch lat.

Czy samozatrudniony kierowca ma obowiązek przygotować zgłoszenie delegowania IMI?

W momencie, gdy listy przewozowe wystawione są na podmiot zlecający transport, zgłoszenia delegowania powinny być przygotowane na dane tego podmiotu. W przypadku, gdy listy przewozowe wystawione są na kierowcę – wówczas zgłoszenie musi zostać przygotowane na dane kierowcy na  działalności gospodarczej.

Czy samozatrudnienie kierowcy to bezpieczna forma współpracy?

Wady i zalety jeśli chodzi o samozatrudnienie kierowcy są zróżnicowane. W przypadku zdecydowania się na podjęcie współpracy z kierowcą na samozatrudnieniu należy pamiętać o uniknięciu tzw. samozatrudnienia pozornego.

Samozatrudnienie pozorne to sytuacja, gdy kierowca działa w charakterze przedsiębiorcy, ale ma tylko jednego partnera handlowego, który posiada pojedynczy pojazd. Zgodnie z uregulowaniami zawartymi w Pakiecie Mobilności i przepisami unijnymi, tego rodzaju kooperacja może być poddana wątpliwości, na przykład ze względu na wymóg zawarcia umowy o pracę oraz ustalenie stawki wynagrodzenia minimalnego.

Warto również pamiętać, że przepisy zawarte w Ustawie o czasie pracy kierowców nie zawierają żadnych informacji odnośnie opcji, w której jedna „firma” zatrudnia inną „firmę” do wykonywania zadań związanych z kierowaniem pojazdami. W związku z tym taka forma współpracy może być podważana przez polskie służby. Wymienionymi w Ustawie o czasie pracy kierowców legalnymi formami zatrudnienia są umowy:

– umowa o pracę,

– zlecenie,

– umowa o świadczenie usług kierowania pojazdem.

W sprawie klasyfikacji zawodów (PKD) również nie zawiera w ogóle kategorii obejmującej świadczenie usług prowadzenia pojazdu należącego do innych podmiotów w ramach działalności gospodarczej. Przeważnie, kierowcy prowadzący własną działalność są zwykle zarejestrowani pod kodem PKD: Sekcja H, numer 49, oznaczający „TRANSPORT”. Kierowcy działający w ramach własnej działalności gospodarczej nie są jedynie osobami prowadzącymi pojazdy. Lecz pełnią funkcję rzeczywistych przewoźników, realizując umowy na usługi transportowe. Taka rola, zgodnie z przepisami polskiego i unijnego prawa, wymaga uzyskania licencji transportowej. W związku z tym kierowcy-przewoźnicy w przypadku braku licencji, są narażani na sankcje finansowe.