Jazda w podwójnej obsadzie, znana  jest również jako „dwuosobowa załoga” lub „team driving”. Odnosi się do praktyki polegającej na prowadzeniu ciężarówki przez dwóch kierowców na zmianę w celu zminimalizowania czasu jazdy. Dzięki temu osiąga się większą efektywność w transporcie długodystansowym. Jest to popularna strategia w transporcie towarów na długich trasach, takich jak przewóz ładunków międzystanowych lub międzynarodowych.

Według rozporządzenia 561/2006 załoga kilkuosobowa to „sytuacja, w której w czasie między dwoma kolejnymi dziennymi okresami odpoczynku dziennego lub pomiędzy dziennym okresem odpoczynku, a tygodniowym okresem odpoczynku, w pojeździe przebywa co najmniej dwóch kierowców w celu prowadzenia pojazdu.

Na czym polega jazda w podwójnej obsadzie?

Jest to stan, w którym wewnątrz pojedynczego pojazdu, szczególnie w jednym przedziale kierowcy, obecni są dwaj kierowcy. Oczywiście każdy z nich posiada, którzy posiada ważne uprawnienia do prowadzenia pojazdu. Zgodnie z regulacjami, drugi kierowca jest zobowiązany pozostawać w kabinie podczas wszystkich sytuacji, gdy pojazd jest w ruchu.

Zgodnie z regulacjami, drugi kierowca jest zobowiązany przebywać wewnątrz kabiny podczas każdej fazy jazdy, z wyjątkiem pierwszej godziny pracy. Na początku podróży, druga osoba z uprawnieniami  może dołączyć się do kierowcy w ciągu 60 minut od rozpoczęcia trasy.

Ważne jest, aby mieć na uwadze, że po zakończonym kursie wszyscy członkowie załogi muszą wrócić do bazy razem. Jeśli którykolwiek z kierowców opuści pojazd wcześniej, podróż nie zostanie zaklasyfikowana jako dwuosobowa obsada, co jest wymogiem do jej uznania.

Czy drugi kierowca może spać w podwójnej obsadzie?

Podczas tego okresu, zgodnie z przepisami polskiego kodeksu drogowego, kierowca powinien zachować zapięte pasy bezpieczeństwa na fotelu pasażera. Nie jest mu dozwolone korzystanie z leżanki lub innych miejsc do spania wewnątrz pojazdu. Bez względu na działania kierowcy, ten czas nie może być uznany za czas odpoczynku.

Czy można przedłużyć czas pracy kierowcy w podwójnej obsadzie?

Kierowca podróżujący samotnie może pracować maksymalnie przez 4,5 godziny bez przerwy, po czym wymagany jest przerwę i moment odpoczynku. Jazda w podwójnej obsadzie umożliwia kontynuowanie trasy poprzez prostą zamianę miejsc pomiędzy kierowcami. Podczas tego procesu pierwszy kierowca ma swoją obowiązkową 45-minutową przerwę, pozostając jednocześnie gotowym do ponownego prowadzenia pojazdu – z tego powodu nie jest wymagane wykonywanie dodatkowych przerw. Po przejechaniu 4,5 godziny kierowcy zamieniają się ponownie, drugi kierowca ma swoją 45-minutową przerwę. Kolejne 4,5 godziny później może ponownie nastąpić zamiana kierowców, a potem kierowcy mogą przejść do codziennego lub tygodniowego odpoczynku. W ten sposób maksymalny okres ciągłej jazdy w trybie podwójnej obsady wynosi aż 18 godzin.

Jazda w trybie podwójnej obsady pozwala na wydłużenie dziennego okresu aktywności kierowców do 30 godzin. Przypominamy, że podczas standardowej jazdy pojedynczej ograniczenie wynosi 24 godziny. W ciągu tego czasu każdy z kierowców może prowadzić pojazd przez 9 h (lub 10 h – dwukrotnie w tygodniu). Obydwu kierowcom przysługuje także 9 godzin nieprzerwanego wypoczynku dobowego – w tym okresie pojazd nie może być w ruchu.

Fakt, że drugi kierowca jest dostępny podczas podróży, jest uważany za przerwę w ciągłej jeździe. To z kolei oznacza, że nie jest konieczne wykonywanie dodatkowych przerw.

Ile można pracować w podwójnej obsadzie?

Maksymalny czas jazdy w podwójnej obsadzie wynosi 18 godzin. Przepisy dopuszczają wydłużenie czasu jazdy o 1 godzinę dwa razy w tygodniu kalendarzowym. Można wówczas przedłużyć czas jazdy do 20 godzin.

Natomiast skorzystanie za równo z doby 30-godzinnej oraz z maksymalnego czasu jazdy 180-godzinnej jest możliwe tylko wtedy, kiedy dwóch kierowców jedzie od początku trasy razem lub kiedy drugi kierowca dosiądzie się w ciągu pierwszej godziny od chwili, aż pierwszy rozpocznie jazdę.

Przykład prawidłowej jazdy:

Kierowca A prowadzi pojazd przez 4,5 godziny. W tym czasie następuje dyspozycyjność drugiego kierowcy (kierowcy B).

Kierowcy zamieniają się. Kierowca A jest w okresie dyspozycyjności. W tym czasie kierowca B prowadzi pojazd przez 4,5 godziny.

Gdy czas pracy na dobę wyniesie 18 godzin, następuje odpoczynek dzienny.

Przykład prawidłowego odpoczynku:

Jak zapisywać dane na tachografie w podwójnej obsadzie?

Każde urządzenie posiada dwa sloty, co pozwala na rejestrację zarówno czasu prowadzenia przez jednego kierowcę, jak również okresów, gdy drugi członek załogi jest dostępny. Należy dokładnie rejestrować wszystkie czynności kierowcy za pomocą tachografu. Trzeba zadbać o regularną wymianę kart, aby umieścić je w odpowiednich slotach w zależności od tego, który pracownik aktualnie prowadzi pojazd. Zmiana kart jest traktowana jako działanie innego rodzaju pracy. Obie karty muszą być włożone do tachografu – niedopatrzenie tego może skutkować najpoważniejszym naruszeniem.

Należy również pamiętać, że rozpoczęcia pracy i zakończenia pracy dokonuje się na początku i na końcu dnia, nie przy każdej zmianie karty.

Niedokonanie rejestracji tych wskaźników związanych z prędkością pojazdu, działaniami kierowcy oraz pokonanym dystansem może skutkować nałożeniem grzywny o wartości nawet kilku tysięcy złotych.

 Jakie są wady i zalety jazdy w podwójnej obsadzie?

Podwójna obsada ma wpływ nie tylko na bezpieczeństwo, lecz także na sposób planowania  przerw w czasie pracy.

Praktyka jazdy w podwójnej obsadzie ma również na uwadze konieczność wykonywania rozładunków. Taki system umożliwia bardziej efektywne załadunki. Obecność dwóch kierowców przyczynia się również do zwiększenia poziomu bezpieczeństwa w transporcie, zawsze jest ktoś odpowiedzialny za pojazd i ładunek. W przypadku pojawienia się trudności podczas podróży w trybie podwójnej obsady, takich jak awaria pojazdu czy inne przeszkody, rozwiązanie problemów ma miejsce szybciej i sprawniej dzięki obecności dwóch kierowców.

Podwójna obsada sprawdza się również w szkoleniu nowego pracownika.

Jeśli chodzi o wady jazdy dwóch kierowców w obsadzie, jedną z nich jest niewygoda  wynikająca z potrzeby odbywania przerwy wypoczynkowej na siedzeniu w kabinie pojazdu albo skrócenie całkowitego czasu codziennego odpoczynku.

Wysłanie w delegację dwóch kierowców w obsadzie to również znacznie zwiększone koszty pracownicze dla pracodawcy. Kierowca przebywający na miejscu pasażera jest w okresie dyspozycyjności (inaczej: dyżur kierowcy). Za ten okres  powinien otrzymywać przynajmniej połowę stawki godzinowej.