Co znajdziesz w tym artykule?

Przewóz okazjonalny to rodzaj transportu, w którym pojazdy przeznaczone do przewozu są wykorzystywane w sposób nieregularny. Przewóz ten jest niezwiązany z usługami regularnymi lub stałymi trasami. Jest to forma transportu, która nie jest rutynowa, ale odbywa się w określonych przypadkach lub zgodnie z konkretnymi potrzebami.  W kontekście prawnym i regulacyjnym, przewóz okazjonalny może być podlegający pewnym wymogom i ograniczeniom, w zależności od przepisów obowiązujących w danym kraju.

Czym jest przewóz okazjonalny?

Według definicji zawartej w Ustawie o transporcie drogowym z datą 6 września 2001, transport okazjonalny obejmuje przewóz osób, który nie podlega definicji usług regularnych (w tym również przewozu regularnego specjalnego) lub przewozu wahadłowego.

To oznacza, że transport okazjonalny osób nie zawiera w sobie:

– przewozu publicznego osób według wyznaczonego rozkładu jazdy i na stałej trasie,

– powtarzającego się i zorganizowanego przewozu grup w obie strony, pomiędzy tym samym miejscem początkowym i docelowym.

Przewóz okazjonalny odbywa się bez ustalonego z góry rozkładu i obejmuje zarówno odcinki krajowe, jak i międzynarodowe.

Czym wykonuje się przewozy okazjonalne? 

Przewóz okazjonalny może obejmować transport osób przy użyciu mikrobusów, autobusów, autokarów. Art. 18 ust. 4a ustawy o transporcie drogowym mówi nam, że przewóz okazjonalny może być wykonywany pojazdem przeznaczonym do przewozu powyżej 7 osób wraz z kierowcą.

Przepisy również umożliwiają realizację sporadycznego transportu w przypadku:

– samochodów osobowych,

– pojazdów zabytkowych:

a) na mocy umowy podpisywanej bezpośrednio z klientem, za każdym razem przed rozpoczęciem konkretnej usługi przewozu okazjonalnego, w formie pisemnej lub elektronicznej, zgodnie z postanowieniami artykułu 781 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny.

b) po ustaleniu stałej opłaty za transport przed rozpoczęciem tej podróży (płatność za usługę transportu jest dokonywana na konto przedsiębiorcy elektronicznie, choć istnieje również opcja dokonania płatności gotówką w siedzibie firmy).

c) wykonywanymi przez firmę zajmującą się transportem lub przez kierowcę zatrudnionego przez tę firmę,

d) nie spełniającymi wymogu konstrukcyjnego określonego w ust. 4a oraz będącymi wyłącznym majątkiem przedsiębiorcy lub będącymi obiektem leasingu u tego przedsiębiorcy.

Jakie są potrzebne dokumenty w krajowym przewozie okazjonalnym?

Świadczenie krajowych usług przewozowych dla celów zarobkowych, czyli jako część działalności gospodarczej, wymaga uzyskania odpowiedniej licencji. W zależności od rodzaju transportu,  przewoźnik może starać się o licencję na przewóz pasażerów w ramach okazjonalnego transportu:

– samochodem osobowym,

– pojazdem samochodowym przeznaczonym konstrukcyjnie do przewozu powyżej 7 osób i nie więcej, niż 9 osób łącznie z kierowcą,

– taksówką.

W sytuacji, gdy natomiast okazjonalny transport w kraju będzie realizowany za pomocą pojazdów, które są zaprojektowane konstrukcyjnie do przewozu powyżej 9 osób w sumie, włącznie z kierowcą, wówczas również przedsiębiorca musi uzyskać zgodę na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego.

Zezwolenie na wykonywanie przewozu okazjonalnego nie jest potrzebne, jeżeli:

– przewożenie tej samej grupy osób odbywa się za pomocą jednego pojazdu na całej długości trasy, 

– skupia się na przetransportowaniu pasażerów do celu, podczas gdy podróż powrotna ma miejsce bez obecności osób (podróżujących),

– polega na przejeździe pustym pojazdem do celu, a następnie na zabraniu i przewiezieniu grupy pasażerów z powrotem do punktu wyjścia, która wcześniej została przewieziona tym samym przewoźnikiem zgodnie z warunkami wymienionymi wcześniej.

Jakie są potrzebne dokumenty w międzynarodowym przewozie okazjonalnym?

Międzynarodowe przewozy okazjonalne to przewozy pomiędzy terytoriami co najmniej dwóch umawiających się stron (państw członkowskich europejskiego porozumienia lub spoza UE).

W przeciwieństwie do przypadku okazjonalnych przewozów w kraju, międzynarodowy transport okazjonalny, realizowany przy użyciu pojazdów przystosowanych do przewożenia najwyżej 9 osób łącznie z kierowcą, nie jest związany z koniecznością posiadania przez przewoźnika licencji. Natomiast jeśli przewoźnik wykorzystuje autokary lub autobusy do międzynarodowych podróży w obrębie Unii Europejskiej, konieczne jest posiadanie licencji wspólnotowej.

Dodatkowo, wykonując przewóz drogowy okazjonalny kierowca jest zobowiązany do okazania:

– odpowiedniego zezwolenia lub formularza jazdy (książka interbus w przypadku przewozów do państw spoza UE ),

– kopię umowy na realizowany przewóz,

–  podczas wykonywania międzynarodowego przewozu drogowego, który obejmuje okazjonalny transport osób autobusami zarejestrowanymi w państwie członkowskim UE innym niż kraj, przez przedsiębiorcę prowadzącego działalność gospodarczą lub mającego stałe miejsce wykonywania działalności gospodarczej, skąd świadczy te usługi, a w przypadku braku takiej siedziby lub stałego miejsca działalności, mającego stałe miejsce zamieszkania lub zwykły pobyt w państwie członkowskim UE innym niż kraj – konieczne jest przedstawienie dokumentu potwierdzającego rejestrację jako aktywnego podatnika VAT lub kopii tego dokumentu, albo wydruku potwierdzenia identyfikacji jako podatnika VAT.

Na przewóz okazjonalny poza Unią Europejską konieczne jest zezwolenie (WZO). Wniosek powinien zawierać wykaz terminów, przebieg trasy, przekraczane przejścia graniczne, numery rejestracyjne pojazdów, harmonogram czasu pracy kierowcy oraz kopię umowy.

Zezwolenie jest ważne do 1 roku; liczba wypisów z zezwolenia nie może być większa niż liczba pojazdów zgłoszonych do licencji.

Ile kosztuje opłata za zezwolenie na przewóz okazjonalny?

Zezwolenia wydaje Główny Inspektorat Transportu Drogowego. Opłata za zezwolenie na okazjonalny przewóz osób wydawane w formie decyzji administracyjnej kosztuje 50zł,  każdy wypis z zezwolenia  50 gr.

Jeśli planujesz przewóz osób do Rosji, na Ukrainę, Białoruś, dodatkowo musisz zapłacić za każde zezwolenie zagraniczne w wysokości 50 zł.