Co znajdziesz w tym artykule?

Kontrola Państwowej Inspekcji Pracy to procedura przeprowadzana przez organ państwowy. Ma na celu monitorowanie i sprawdzanie przestrzegania przepisów prawa pracy przez pracodawców oraz ochronę praw pracowników. Inspektorzy pracy uprawnieni są do dokonywania inspekcji w miejscach pracy w celu oceny zgodności warunków zatrudnienia i wykonywania pracy z obowiązującymi przepisami.

Kontrola Inspekcji Transportu Drogowego (ITD) to procedura przeprowadzana przez specjalny organ państwowy, mająca na celu monitorowanie i egzekwowanie przepisów dotyczących transportu drogowego. ITD jest odpowiedzialne za kontrolę przestrzegania przepisów dotyczących bezpieczeństwa drogowego, warunków pracy kierowców, legalności i technicznej sprawności pojazdów oraz przestrzegania przepisów dotyczących przewozu towarów.

Jak wygląda kontrola ITD i co sprawdza Inspekcja Transportu Drogowego podczas kontroli?

Podczas kontroli Inspekcji Transportu Drogowego inspektorzy mogą przeprowadzać kontrole na drogach, na stacjach paliw  oraz w siedzibach przedsiębiorstw transportowych. Inspektorzy mają prawo sprawdzać dokumenty powiązane z działalnością transportową, takie jak:

• licencje,

• zezwolenia,

• tachografy (terminowość odczytu tachografu i ewentualne manipulacje),

• karty kierowców,

• czas pracy kierowcy,

• przerwy w ruchu,

• prędkość pojazdu w trasie,

• zapisy tachografu,

• dokumenty przewozowe,

• dokumenty związane z wykonywaniem publicznego transportu zbiorowego.

Inspektorzy Inspekcji Transportu Drogowego mogą również przeprowadzać badania techniczne pojazdów, sprawdzać warunki pracy kierowców oraz przeprowadzać kontrole przewozu towarów, czyli wszystkiego, co ma swój udział w transporcie drogowym. Ponadto, mają obowiązek uniemożliwienie kierowania pojazdem osobie po użyciu alkoholu.

Inspekcja transportu drogowego ma prawo również do zatrzymywania pojazdów w celu przeprowadzania kontroli drogowej tak samo jak funkcjonariusze Policji. Jeśli kierowca rażąco naruszył przepisy ruchu drogowego albo spowodował zagrożenie w ruchu drogowym, kierującego pojazdem spotka sankcja. Inspektor podczas wykonywania czynności kontrolnych, jest w pełnym umundurowaniu, używa legitymacji służbowej i posługuje się znakiem identyfikacyjnym. Kontroli drogowej należy spodziewać się nie tylko w dzień, ale również w nocy.

Podczas kontroli drogowej kierowca ma obowiązek udostępnić inspektorom pojazd, dokumenty oraz nośniki informacji, a także udzielić ustnych lub pisemnych wyjaśnień. Kierowca powinien również umożliwić inspektorom sporządzenie kopii dokumentów, dokumentacji fotograficznej oraz filmowej, jeśli zajdzie taka potrzeba. Uniemożliwienie lub utrudnianie kontroli drogowej może się spotkać z karami pieniężnymi.

W przypadku stwierdzenia naruszeń przepisów, Inspekcja Transportu Drogowego może podejmować różne działania naprawcze. Przykładowe działania to: nałożenie kar finansowych, zawieszenie lub cofnięcie licencji, ograniczenie działalności przewozowej czy zakaz wykonywania przewozów drogowych. W przypadku ujawnienia rażących przepisów, mogą być one powodem utraty dobrej reputacji, a co za tym idzie – utarty zezwolenia na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego.

Jak wygląda kontrola PIP i co sprawdza Państwowa Inspekcja Pracy podczas kontroli?

Podczas kontroli Państwowej Inspekcji Pracy inspektorzy mogą zbierać informacje, dokumenty i przeprowadzać wywiady z pracodawcami i pracownikami, również przeprowadzają kontrolę w transporcie drogowym, a konkretniej w przedsiębiorstwach transportu drogowego. Mają również prawo sprawdzić dokumentację związana z zatrudnieniem, taką jak:

• umowy o prac,

• listy płac,

• ewidencję czasu pracy,

• przepisy BHP,

• kontrola odprowadzania wymaganych składek ZUS,

• kontrolowanie prowadzenie i odpoczynki kierowców,

• wyliczania i wypłaty wynagrodzenia za urlop,

• potrącenia z wynagrodzenia,

• poprawność rozliczenia płacy minimalnej zagranicznej,

• plik z kart kierowców lub/i z tachografu.

Inspektorzy mogą również przeprowadzać oględziny stanowisk pracy i zwracać uwagę na aspekty bezpieczeństwa i higieny pracy, a także przyjrzeć się legalności zatrudnienia np. osób niepełnosprawnych czy cudzoziemców.

W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości lub naruszeń przepisów prawa pracy, Inspekcja Pracy może wdrożyć odpowiednie działania naprawcze, takie jak wystawienie pouczenia, zalecenie poprawienia warunków pracy, nałożenie sankcji finansowych lub wszczęcie postępowania administracyjnego.

Głównym przedmiotem analizy przez Państwową Inspekcję Pracy (PIP) są doniesienia, które są podpisane. PIP ma obowiązek zachować poufność, więc podczas kontroli nie ujawnia pracodawcy informacji, że kontrola jest wynikiem skargi, której zgłaszającym jest osoba prywatna lub inny podmiot.

Jak przygotować się do kontroli?

Przed przystąpieniem do kontroli, Inspektor PIP czy Inspektor ITD. musi się odpowiednio zidentyfikować i przedstawić upoważnienie do przeprowadzenia kontroli.

Przedsiębiorca otrzymuje upoważnienie, które poprzedza rozpoczęcie kontroli i, które określa:

• zakres kontroli, czyli jakie obszary będą objęte kontrolą,

• przewidywany okres i miejsce kontroli,

• prawa i obowiązki przedsiębiorcy w trakcie wizyty inspektora.

Przedsiębiorca ma obowiązek zapewnić inspektorowi pracy warunki i środki niezbędne do skutecznego przeprowadzenia kontroli, włączając w to dostarczenie żądanych dokumentów i materiałów, udzielanie terminowych informacji oraz udostępnienie niezbędnych urządzeń technicznych.

Postępowanie kontrolne

Inspekcja Pracy

Podczas postępowania kontrolnego, inspektor pracy ma prawo do:

• Swobodnego dostępu na teren, do obiektów i pomieszczeń podmiotu podlegającego kontroli, oraz przeprowadzania oględzin.

• Podczas kontroli, inspektor pracy może żądać wyjaśnień od podmiotu kontrolowanego, pracowników obecnych lub byłych, oraz osób związanych z tym podmiotem na podstawie innych umów, zarówno w formie pisemnej, jak i ustnej.

• Podczas kontroli, inspektor pracy może żądać przedstawienia różnorodnych dokumentów, takich jak akta osobowe pracowników, regulaminy, dokumenty z budowy lub przebudowy (jeśli takowa ma miejsce), oraz dokumenty dotyczące delegowania pracowników.

• W trakcie kontroli, inspektor pracy ma prawo zweryfikować tożsamość osób, które wykonują pracę lub przebywają na terenie podmiotu podlegającemu kontroli.

Inspektor pracy ma prawo żądać od kontrolowanego podmiotu przedstawienia posiadanych dokumentów, w tym:

• akt osobowych pracowników,

• listy płac, w których uwzględnione jest naliczone wynagrodzenie za pracę,

• indywidualne karty wypłaconego wynagrodzenia,

• potwierdzeń dotyczących terminowego i prawidłowego wypłacania wynagrodzenia za pracę i innych świadczeń,

• pisemnych oświadczeń i wyjaśnień z strony kontrolowanego podmiotu,

• dokumentów prawa zakładowego (regulaminy, zarządzenia, obwieszczenia i inne),

• dokumentów dotyczących rozliczenia kosztów podróży służbowych oraz rozliczenia ryczałtów i dopłat (w delegacjach krajowych),

• ewidencje czasu pracy kierowców – czytaj więcej,

• pliki z kart kierowców lub/i z tachografu.

Inspekcja Transportu Drogowego

Natomiast inspektor transportu drogowego ma prawo wymagać udostępnienia m.in.:

• dokumentów przewozowych,

• plików z kart kierowców lub/i tachografów, aby zweryfikować czas pracy kierowcy,

• terminowości odczytu tachografów i ewentualne manipulacje,

• stanu techniczny pojazdu,

• zabezpieczenia ładunku,

• świadectwa pracy obcokrajowców,

• ewidencję czasu pracy,

• wykaz posiadanych pojazdów,

• zaświadczenia o wykonywaniu przewozów drogowych na potrzeby własne,

• licencję uprawniającą do podejmowania i wykonywania działalności gospodarczej,

• dokumentację kierowców (np. prawo jazdy, orzeczenia lekarskie, orzeczenia psychologiczne, kursy na przewóz rzeczy/osób),

• wskazania na piśmie osoby zarządzającej transportem oraz certyfikatu kompetencji zawodowych,

• dokumenty potwierdzające prawidłową organizację i dyscyplinę pracy,

• wykaz baz transportowych lub miejsc stałego garażowania pojazdów,

• dokumenty potwierdzające prawo do dysponowania bazą eksploatacyjną.

Kary nakładane są zgodnie z przepisami ustawy o transporcie drogowym, prawie o ruchu drogowym.

Czy PIP i ITD  mogą kontrolować bez zapowiedzi?

Kontrole PIP i iTD zazwyczaj są zapowiedziane. Organizacje te zwykle informują przedsiębiorstwa i instytucje o planowanej kontroli.  Dając im czas na przygotowanie się i spełnienie wymogów związanych z prawem pracy, bezpieczeństwem i innymi aspektami regulowanymi przepisami.

Jednakże, w niektórych przypadkach, kontrole mogą być przeprowadzane bez wcześniejszej zapowiedzi. Ma to na celu sprawdzenie, czy przedsiębiorstwa rzeczywiście przestrzegają przepisów i norm, nawet w nieoczekiwanych sytuacjach. Kontrole bez zapowiedzi są często stosowane w przypadkach podejrzenia naruszeń prawa pracy, nadużyć lub gdy istnieje ryzyko dla zdrowia lub bezpieczeństwa pracowników.

Uniemożliwienie przeprowadzenia kontroli lub niepoddanie się jej również wiąże się z otrzymaniem stosownej kary pieniężnej.

Czy PIP i ITD mogą przesłuchiwać pracowników?

Państwowa Inspekcja Pracy (PIP) oraz Inspekcja Transportu Drogowego (ITD) mają prawo przeprowadzać rozmowy z pracownikami podczas kontroli, jednak przesłuchiwanie w tradycyjnym sensie, w którym towarzyszy mu atmosfera formalnego przesłuchania, nie jest typowe w przypadku tych instytucji.

Podczas kontroli PIP lub ITD, inspektorzy mogą zadawać pytania pracownikom dotyczące warunków pracy, przestrzegania przepisów, zasad bezpieczeństwa i innych aspektów regulowanych prawem pracy lub przepisami związanymi z transportem drogowym. Celem tych rozmów jest zazwyczaj ustalenie, czy pracodawca przestrzega obowiązujących przepisów i czy zapewnia odpowiednie warunki pracy.

Potrzebujesz pomocy w zakresie kontroli PIP lub ITD – skontaktuj się z Nami